Muốn biết được nguồn gốc tổ tiên của loài mèo tiến hóa như thế nào thì chúng ta sẽ dựa vào lịch sử và nghiên cứu của các nhà địa chất học. Bởi vì loài mèo thuần chủng không phải là loài mèo nuôi làm thú cưng như hiện nay. Trong chuyên mục bài viết ngày hôm nay của website Technews, chúng ta cùng tìm hiểu về loài mèo được nuôi phổ biến trên toàn cầu hiện nay.
Nguồn gốc tổ tiên của loài mèo
Khi nhìn thấy những chú mèo nhạc được nuôi làm thú cưng như hiện nay có hình dáng tương tự với loài báo hay loại hổ thì chúng ta sẽ đặt câu hỏi là tổ tiên của loài mèo là con vật nào ?
Theo sự ghi chép của các nhà khảo cổ học qua các hóa thạch trong các khu định cư ban đầu của loài người thì những loài mèo hoang đã được thuần hóa cách đây 3.600 năm ở Ai Cập. Người Ai Cập gọi mèo là con Mau là loài Felis Silvestris lybica hay còn gọi là mèo rừng châu Phi sống hoang dã ở Châu Á và Bắc Phi. Đó chính là tổ tiên của mèo nhà ngày nay.
Tuy nhiên lại có những bằng chứng cho thấy mèo thuần hóa đã tồn tại cách đây 10.000 năm ở khu vực lưỡi liềm màu mỡ Trung Đông. Sự gia tăng và phát triển của các kho dự trữ ngũ cốc ở Israel đã khiến cho loài chuột phát triển không ngừng nghỉ.
Điều này lại thu hút mèo hoang đến gần con người để tiêu diệt loài chuột phá hoại cho nên sự thuần hóa loài mèo của con người với mục đích đầu tiên là để diệt chuột và bảo vệ của cải đồ đạc.
Trong nhiều bằng chứng khảo cổ học thì loài mèo thường tìm thấy trong các khu định cư của con người và đặc biệt là vị thần chính thức mang tên Bastet ở Ai Cập khoảng 2.900 năm trước.
Khoảng 2.500 năm trước thì loài mèo được nuôi phổ biến ở các nước châu Âu. Cho đến ngày nay thì di truyền chứng minh ADN của mèo nha tương tự như loài mèo hoang Felis Silvestris lybica.
Đây là tổ tiên của loài mèo nhà khác biệt với các loại mèo rừng châu Âu hay mèo rừng Trung Á và Nam Phi. Loài mèo Felis Silvestris lybica vẫn còn tồn tại và là kẻ săn mồi đơn độc về đêm có bộ lông màu nhạt hơn loài mèo nhà hiện nay.
Những đại diện dòng họ mèo trong tự nhiên
Đầu tiên là chúng ta phải nhắc đến họ mèo Felidae là loài động vật có vú ăn thịt bao gồm cả loài mèo hoang và loài mèo nhà felis catus.
Những loài vật nằm trong họ hàng gần của họ mèo đã tiến hóa hàng nghìn năm trước là cầy hương, linh cẩu và cầy mangut. Cách đây 4 triệu năm trước những loài mèo đầu tiên đã tách ra gắn bó với cuộc sống con người là loài mèo nhà.
Tổ tiên của loài mèo nhà hoang dã vẫn còn ở Châu Phi và Tây Á nhưng đã bị thu nhỏ khu vực sóng do môi trường bị phá hủy và ô nhiễm. Những thành viên trong hội mèo có kích thước lớn và chưa được thuần hóa vẫn sống trong hoang dã đó là loài sư tử, hổ, báo đốm, báo hoa mai, báo săn…
Mặc dù chúng có kích thước to lớn và săn bắt mồi mạnh mẽ nhưng vẫn là hậu duệ của loài mèo nhà hiện nay trên thế giới có một số loài mèo nhỏ hơn và rất hiếm hoi như linh miêu tai đen, mèo gấm Ocelot, mèo cá, mèo rừng…
Đặc điểm của mèo nhà được thuần hóa
Tất cả các loài mèo được thuần hóa ngày nay đều là loại động vật có vú săn mồi với thị giác thính giác và khứu giác phát triển. Dòng họ mèo Felidae là tổ tiên của mèo nhà hiện nay đều được tiến hóa từ một tổ tiên chung ở Châu Á khoảng 10 đến 12 triệu năm trước. Cho đến ngày nay thì loài mèo Felidae đã phát triển nhanh chóng ở các châu lục trên thế giới ngoại trừ Bắc cực, Nam cực và Úc.
Bởi vì sự dâng lên và hạ xuống của nước biển trong nhiều thiên niên kỷ đã khiến cho loài mèo Felidae di chuyển đến nhiều khu vực địa lý khác nhau. Cho nên loài mèo ngày nay đã cô lập với loài mèo sinh sống ở khu vực nước biển cao và hành vi tự nhiên của chúng hay những loại mồi mà chúng săn được cũng khác nhau.
Loài mèo Felidae là loài mèo săn mồi giỏi nhất trong tổ tiên của loài mèo. Tập tính của loài mèo đó chính là việc khoanh vùng lãnh thổ, và bảo vệ khu vực sinh sống của mình bằng mùi hương. Tất cả các loài mèo hoang dã hay là mèo nhà đều có cách sống đơn độc với khả năng săn mồi và tự bảo vệ bản thân.
Mèo chỉ đến với nhau để giao phối chứ không sống thành bầy đàn như loài sư tử. Ngoại hình của mèo nhà giống đực và mèo cái giống nhau. Tuy nhiên con mèo đực sẽ có trọng lượng lớn hơn mèo cái.
Mèo có bốn chân hai bàn chân trước có 5 ngón và hai bàn chân sau có 4 ngón được bảo vệ bởi miếng đệm giúp giảm âm khi chúng đi săn mồi trong bóng tối. Mèo con chỉ thích nghi với điều kiện sinh trưởng và mở mắt trong bóng tối như tổ tiên của chúng.
Loài mèo nhà có móng vuốt thu vào và giương vuốt ra được. Mèo nhà có rất nhiều màu lông giúp mèo có thể thích nghi để ngụy trang và săn mồi dễ dàng. Đặc điểm chung của loài mèo nhà là ăn thịt sống trên cạn có răng, nanh và móng vuốt phát triển kết hợp với cơ thể có cấu trúc uyển chuyển thích hợp với việc săn mồi và mai phục.
Những đặc tính nguyên bản của loài mèo nhà đã được thuần hóa
Mặc dù đã được thuần hóa cách đây 10.000 năm trước tại Trung Đông. Loài mèo rừng châu Phi xuất hiện ở những nơi nông dân định cư và sở hữu các kho thóc lúa thu hút nhiều loài chuột. Kể từ đó để có thể kiếm ăn và săn bắt chuột thì loài mèo này đã tỏ ra thân thiện với con người nên được nuôi dưỡng cho đến ngày nay.
Tuy nhiên những nhà khoa học nghiên cứu tại bệnh viện ung thư quốc gia Mỹ cho rằng mèo nhà đã được thuần hóa vẫn là những kẻ săn mồi đáng sợ rất nguy hiểm và dữ tợn có thể tấn công con người và mọi loài xung quanh. Mặc dù những chú mèo nhà đã được thuần hóa tỏ ra rất thân thiện và là một tay săn chuột tài ba giúp ích cho con người đặc biệt là người nông dân.
Không chỉ là loài vật có ích cho việc xua đuổi những con chuột phá hoại mùa màng thóc lúa mà mèo còn được nuôi làm thú cưng đem đến niềm vui cho trẻ em và những thành viên trong gia đình. Bởi vì đặc tính của những loài mèo rừng đã được thuần hóa có thái độ thân thiện và gần gũi với con người. Bằng cách bắt chúng ra khỏi cuộc sống hoang dã và cho ăn các loại thức ăn nhân tạo để hạn chế bản năng hung dữ của chúng.
Loài mèo hoang dễ dàng thuần chủng thành loài mèo nhà bởi vì có kích thước nhỏ, khả năng sử dụng ngôn ngữ cơ thể, tính cách tinh nghịch và có trí thông minh. Tuy nhiên chúng vẫn giữ dáng vẻ bên ngoài và hành vi tương tự như tổ tiên mèo rừng của mình điều này được minh chứng qua việc mèo có thể sống sót trong môi trường hoang dã không được chăm sóc cũng có thể trở thành mèo hoang.
Đặc biệt là đặc điểm và tính cách giống tổ tiên loài mèo từng sống trên sa mạc châu Phi như khả năng dự trữ nước rất tốt thông qua việc đi tiểu đậm đặc và phân tương đối khô để giảm thiểu sự mất nước. Khả năng chịu nhiệt độ khắc nghiệt của mèo nhà có thể vượt quá 52 độ C rất tốt.
Kết luận :
Tổ tiên của loài mèo nhạc đã được thuần hóa cách đây 9.000 năm để trở thành loài mèo dễ thương ngoan ngoãn như hiện nay. Mèo nhà không chỉ là sát thủ trong việc tiêu diệt những loài chuột gặm nhấm phá hoại mà toàn là loại thú cưng được nhiều người nuôi dưỡng trên toàn thế giới.
Trả lời